Izlet Sirogojno, Stopića pećina i gostiljski vodopadi
Posetite Sirogojno, Stopića pećinu i gostiljske vodopade sa turističkom agencijom Navigator Zlatibor. Naši izleti se organizuju isključivo sa Zlatibora, iz samog centra, gde nam se nalazi i kancelarija. Pročitajte više o ovom izletu na sledećoj sekciji.
Značenje imena Sirogojno još uvek nije odgonetnuto. Smatra se da selo nosi ime po nekoj vrsti voća i to krušaka - "sirenjaka".
Od šezdestih godina prošlog veka Sirogojno postaje selo koje je zauzelo značajno mesto na svetskoj modnoj, turističkoj i kulturnoj mapi. Najznačajniju ulogu u njegovom razvoju imala je Zemljoradnička zadruga osnovana 1924. godine. Zadruga nije prestajala sa radom ni tokom Drugog svetskog rata. Neposredno po oslobađenju, bavila se otkupom i plasmanom stoke i poljoprivrednih proizvoda, a kasnije, 60-tih godina prošlog veka, unapređivanjem poljoprivrede, izgradnjom puteva, elektrifikacijom sela, podizanjem industrijskih preduzeća, organizacijom domaće radinosti i podizanjem trgovinskih i ugostiteljskih objekata.
"Staro selo" je muzej na otvorenom u kojem se prikazuje arhitektura, unutrašnje uređenje zgrada, način privređivanja i organizacija porodičnog života ljudi brdsko-planinskih predela dinarske regije.
Prostire se na površini od 5 hektara i ima oko 50 objekata koji su dislocirani i preneti iz okolnih zlatiborskih sela.
Proces prenošenja, postavljanja i rekonstrukcije zlatiborskih brvnara u "Starom selu", započet je prema projektu Ranka Findrika i Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture 1980. godine.
Izabrane građevine predstavljaju bogatsvo arhitekture i razvoj kulture stanovanja zlatiborskog kraja, a ujedno pokazuju društvene i privredne odnose na selu. Znanje i veština sa kojom je obrađeno drvo, dostigli su visok stepen, što ova zdanja svrstava u red značajnih graditeljskih ostvarenja.
Dinarska brvnara je u osnovi pravougaona i postavlja se na temelj od kamena. Zidna platna čine brvna, tesane grede položene vodoravno jedna preko druge. Na uglovima je karakteristična veza u krst - ćert. Krov je na četiri vode, strm i visok, pokriven, slamom, daskom - šindrom ili kamenom. Na stranama krova je karakterističan dimnjak - kapić, kupastog oblika sa izrezbarenim vretenom na vrhu. Na kući se prave dvoja vrata, postavljena jedna naspram drugih.
Stalnu muzejsku postavku čine dve zlatiborske okućnice, sa stambenim i privrednim zgradama kakve su u drugoj polovini 19. i početkom 20. beka imale zadružne seoske porodice. Privredni deo čine objekti za stoku, dok čobanski stan predstavlja zasebnu celinu.
Od 2012. godine u muzejskoj postavci se nalazi i rekonsturisana učionica.
Sve zgrade su opremljene autentičnim pokućtsvom.
Spomenički kompleks crkve Svetih apostola Petra i Pavla iz XVIII veka i Muzeja na otvorenom "Staro selo" 1983. godine stavljen je pod zaštitu zakona kao kulturno dobro - spomenik kulture od izuzetnog značaja.
Komisija koju je oformila Vlada Republike Srbije i Nacionalni savet za kulturu prepoznala je značaj posla kojim se ova institucija bavi, pa je 2013. godine Muzej proglašen za ustanovu kulture od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju.
U cilju održanja temeljnog nastojanja za očuvanje i negovanje kulturnog nasleđa u kategoriji edukacija i podizanje svesti, Muzej je dobio posebno priznanje žirija Evropske unije u oblasti kulturnog nasleđa 2012. godine za projekat "Kuće Zlatibora od XIX beka do danas".
Stopića pećina
Stopića cave se nalazi na severoistočnoj strani planine Zlatibor, između sela Rožanstva i Trnave. Od turističkog centra Zlatibora udaljena je svega 19 km. Iznad pećine prolazi put Zlatibor-Sirogojno, od koga je uređena prilazna staza do same pećine.
Pećina je dobila ime po zaseoku Stopići, a prve pisane podatke o njoj nalazimo u Zapisniku Srpskog geološkog društva iz 1901. godine, dok je prva speleološka istraživanja obavio naš veliki istraživač i tvorac naučne speleologije, čuveni Jovan Cvijić.
Stopića pećina je rečna pećina dugačka 1.691,5 m, kroz koju protiče Trnavski potok, a čine je pet celina: Svetla dvorana, Tamna dvorana, Velika sala sa kadama, Kanal sa kadama i Rečni kanal. Krečnjački sloj u pećini datira iz perioda triasa i debeo je preko 100 m.
Turistički deo pećine ima nekoliko atraktivnih elemenata, kao što su: prostrani ulaz, otvori na tavanici (dugure), siparska kupa "Pseće groblje", vodopad "Izvor života" i niz bigrenih kada.
Impresivni ulazni otvor visine 18 metara nalazi se na nadmorskoj visini od oko 711 metara i sa desne strane reke Prištavice.
Zaštitni znak pećine predstavljaju Bigrene kade, udubljenja oivičena kamenim zidovima, vijugavim, rumenkastim naborima u kojima se nakuplja voda i kaskadno se preliva stvarajući slapove.
U rečnom kanalu pri većim vodama formira se jedinstven vodopad visine 9,44 m koji je simbolično nazvan "Izvor života".
Za turističke posete je uređena 2009. godine i tom prilikom je uređeno oko 250 metara staza. Poslednjih godina dosta se radilo na njenom uređenju tako da su napravljen staze sa platformama ispred vodopada i iznad kada, ove godine uređen je i kanal sa kadama. Uređenjem ovog kanala posetiocima se omogućilo da vide čitav pojas na kojem se nalaze kade, od početka do kraja u dužini od 80 metara, sa čim se i dužina uređenih staza povećala na 330 metara.
U kanalu sa kadama pored staze napravljene su i dve platforme. Sa jedne od platformi se može videti i najdublja kada u pećini dubine 7,2 metra u koju je uronjen stalaktit dužine preko 6,5 metara.
Ovu zlatiborsku atrakciju možete posetiti tokom cele godine, svakog dana, u okviru radnog vremena pećine. Radno vreme Stopića pećine:
24.oktobar - 05.april - od 09.30 do 16.30
06.april - 15.jul - od 09.30 do 18.00
16.jul - 10. septembar - od 09.30 do 19.00
11.septembar - 23. oktobar - 09.30 do 18.00
Cena ulaznice je:
250 dinara - odrasli
150 dinara - deca od 7 do 15 godina
Stopića pećinu svake godine posećuje sve veći broj gostiju, a uređene pećine se vrši selektivno, gotovo svake godine se uradi nešto novo, pa gosti koji su već posetili pećinu rado joj se vraćaju ponovo.
Gostiljski vodopadi
Gostiljski vodopadi su jedna od najatraktivnijih hidroloških vrednosti Zlatibora. Nalazi se u selu Gostilje na 25 km od centra Zlatibora. Na Gostiljskoj reci, ispred ušća u reku Katušnicu, voda se obrušava sa 22 m visoke krečnjačke litice, formirajući tako jedinstven vodopad, koji se ubraja među najviše prirodne vodopade u Srbiji. Nizvodno od vodopada potok gradi veći broj manjih vodopada i slapova sve do ušća u reku Katušnicu. Voda je hladna i stojeći u neposrednoj blizini vodopada može se osetiti efekat hladnog tuša, što u toku vrelih letnjih dana je pravo osveženje. Prostor oko vodopada je kompletno uređen za turističke posete. Urađene su pešačke staze sa klupicama i dečije igralište. U neposrednoj blizini se nalazi fudbalski teren i uređeni bezen za kupanje, koji se puni izvorskom vodom. Za kompletan ugođaj na početku prilaznog puta do vodopada se nalazi restoran Gostiljska vrela, koji je uređen u etno stilu, a sa obe letnje terase može se uživati u krajoliku i zvucima prirode i obližnje reke. Na meniju restorena osim nacionalnih specijaliteta mogu se probati i pastrmka na žaru iz obližnjeg ribnjaka kalifornijske pastrmke. Za najmlađe je uređeno mini dečije igralište i mini zoo vrt.
Gostiljski vodopad je zlatiborska atrakcija koju vredi posetiti i uživati u jedinstvenim planinskim prizorima. Radno vreme u zimskom period je od 9 do 16.30 časova, a u letnjem periodu od 9 do 20 časova.
